Overgewicht, Bewegen en Gezondheid
Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed
Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid en is bovendien heel leuk om te doen. Een te hoog lichaamsgewicht hoeft voor u geen belemmering te zijn om meer te gaan bewegen.
Wat is overgewicht?
Bij overgewicht is de energieopname een tijd lang groter geweest dan het energieverbruik. Het overschot aan energie wordt in het lichaam opgeslagen in de vorm van vet. Als maat voor overgewicht wordt de Quetelet Index (QI) gehanteerd. De QI geeft de verhouding gewicht en lengte aan. Bij ruim 40% van de volwassen Nederlanders is deze index te hoog! Dit is ongezond, zeker als u daarnaast onvoldoende aan beweging doet.
De Quetelet Index
De Quetelet Index ook wel ‘Body Mass Index’ (BMI) genoemd wordt voor mannen en vrouwen op dezelfde manier berekend. Het gewicht in kilo’s wordt gedeeld door het kwadraat van de lichaamslengte in meters:
Gewicht : (lengte x lengte) = Q.I.
Bijv. een persoon met een lengte van 173cm en een gewicht van 65kg heeft een QI van 65/(1.73x1.73)= 21.7
Een Q.I. van:
18 – 25 = normaal
25 – 30 = overgewicht
> 30 = ernstig overgewicht
Huidplooimeting
Men kan op eenvoudige wijze de totale vetmassa schatten door op vier plaatsen van het lichaam, die representatief zijn voor het geheel, de huidplooidikte meten. Aan de hand van de som van de vier gemeten huidplooien kan men van een tabel het vetpercentage aflezen. Tevens staan hier streefwaarden bij die voor het percentage lichaamsvet kunnen worden aangehouden.
Oorzaken
Er zijn een aantal factoren die kunnen leiden tot een te hoog lichaamsgewicht. Het gaat daarbij om leefstijlfactoren en andere factoren. De leefstijlfactoren kunt u over het algemeen zelf beïnvloeden, bijvoorbeeld doordat u meer aan lichaamsbeweging gaat doen en u uw voedingspatroon verandert. Daarnaast spelen nog andere factoren een rol bij het ontstaan van overgewicht:
- Personen uit families waarin overgewicht vaak voorkomt, hebben meer kans om ook dik te worden
- Meer gaan eten na het stoppen met roken
- Meer gaan eten bij stressvolle gebeurtenissen
Risico’s van overgewicht
Het risico op hart- en vaatziekten is verhoogd bij overgewicht. Het risico neemt toe met de ernst van overgewicht. U heeft een verhoogt risico op het krijgen van hoge bloedruk, suikerziekte en verhoogde vetgehalten in het bloed wanneer u vetophoping in de buikholte heeft. Tevens vormt overgewicht een risico voor het ontstaan van onder andere galstenen, borstkanker bij vrouwen in de overgang, gewrichtsslijtage in knieën, voeten en handen.
Minder eten of meer bewegen
Als mensen hun gewicht willen verminderen wordt veelal snel gedacht aan een dieet. Door het ‘jojo-effect’ is het resultaat vaak dat u uiteindelijk meer weegt dan voorheen, Dit komt omdat uw lichaam zich instelt op minder energie (calorieën). Op het moment dat u weer eet zoals voorheen ‘vliegen’ de kilo’s er weer snel aan.
Als u een dieet, bestaande uit gezonde voeding, combineert met een extra hoeveelheid lichaamsbeweging is de kans hierop veel kleiner.
Bewegingsactiviteiten die u goed kunt uitvoeren zijn activiteiten waar ‘grote spieren’ aan te pas komen, zoals lopen, fietsen, roeien en zwemmen. Belangrijk is dat u de duur en het tempo langzaam opbouwt. U kunt hierbij goed gebruik maken van de conditietest: als u op 75% van uw anaerobe drempel traint zet u uw vetverbranding goed aan, 3 toestellen x 10 minuten training per keer met hartslagmeting is optimaal.
De combinatie bewegen en dieet is noodzakelijk voor een goede gewichtscontrole. Heeft u moeite om gewicht te verliezen, maar wel het idee dat u genoeg beweegt, dan kunt u onze diëtiste raadplegen voor een goed en persoonlijk advies. Natuurlijk kunt u ook bij een van ons aankloppen voor bewegingsadvies of een schema!
Wist u dat:
- Met name een overmaat aan vet dat is opgeslagen in de buikholte gezondheidsrisico’s met zich mee brengt. Dit gaat vaak samen met een verhoogde kans op hoge bloeddruk en suikerziekte (appelvorm). Een teveel aan vetweefsel op de dijen heeft minder gezondheidsrisico’s tot gevolg (peervorm).
- De gezondheidsrisico’s van overgewicht sterk kunnen afnemen zonder dat u gewicht verliest? Door meer en regelmatig te bewegen voelt u zich een stuk fitter en de kans op bepaalde ziektes neemt sterk af.
- Door meer te bewegen uw eetlust toe kan nemen. Dit is prima, zolang u maar niet meer eet dan u nodig hebt. U kunt het beste kiezen voor gezonde suikers, zoals brood of fruit.
Wat kunt u zelf doen?
Zorg dat u voldoende beweegt! U zult merken dat bewegingen met een grote bewegingsuitslag, een lichte weerstand en met relatief hoge snelheid uitgevoerd het beste gaat. Voorbeelden hiervan zijn fietsen (niet te zwaar verzet), (snel)wandelen, zwemmen en allerlei oefeningen met losse gewichten of op apparaten, mits niet te zwaar uitgevoerd. Dus belasten op geleide van pijn.
Krachttraining, rekken en het dragen van goed, stevig schoeisel zijn belangrijk om de eventuele klachten te doen afnemen. Het is de moeilijkheid de juiste belasting te vinden die bij u past. Dit kan bovendien van dag tot dag verschillen. Leer dus goed luisteren naar uw eigen lichaam!
Tips:
- Voorkom zowel onder- als overbelasting, omdat beiden slecht zijn voor de gewrichten.
- Vermijdt bewegingsvormen met hoge piekbelastingen of langdurig statische belastingen. (springen, lang in dezelfde houding staan of zitten)
- Voorkom zware belasting in eindstanden van een gewricht.
- Let extra op goed schoeisel bij het trainen/bewegen
- Ga overgewicht te lijf. Gewrichten worden extra belast wanneer uw gewicht te hoog is……...
Voor een optimale begeleiding en een analyse van de factoren die van invloed zijn voor een gezonde leefstijl, is het raadzaam om een sportfysiotherapeut raad te plegen.
En bedenk: “Herstel gaat altijd langzamer, nooit sneller”